دۇنيادىكى تىللارنىڭ قوللىنىش دەرىجىسى

دۇنيادا 3000نەچچە خىل تىل با تۆۋەندە ئەڭ كۆپ قوللىنىدىغان تىللارنى كۆرۈپ بىقىڭ ئانا تىلىمىزنىڭ قوللىنىش دائىرىسى ۋە قوللىنىۋاتقان ئادەم سانىنى بىلىۋىلىڭ.
1.ئىنگىلىز تىلى (ENGLSHI) قۇللنىۋاتقانلار 1 مىليارىت 800 مىليۇن
2007-يىلدىكى سىتاستىكغا ئاساسلانغاندا ئىنگىلىس تىلى ئانا تىل بولغانلار 400 مىليۇن بۇلۇپ ، ئىنگىلس تىلنى چەتئەل تىل سۈپتىدا ئىشلتىۋاتقانلار 1 مىليارىت 400 مىليۇن . ئەگەر ئانا تىل بۇيىچە ھىساپلغاندا ئىنگىلىس تىلى دۇنيادىكى 3- ياكى 4- چوڭ تىل بۇلۇپ ھىساپلىندۇ .
2.خەنزۇتىلى (ئورتاق تىل) ، قوللىنۋاتقانلار 1 مىليارىت 176 مىليۇن
جوڭگۇ چوڭ قۇرۇقىلىقى ۋە تەيۋەندە قوللىنۋاتقان ئورتاق تىل
3.ھىندى تىلى (HINDI) قوللىنۋاتقانلار 905 مىليۇن
ھىندى تىلى شىمالى ھىندىستان تىلى دەپمۇ ئاتىلدۇ ، ئانا تىلى ھىندى تىلى بولغانلار 680 مىليۇن ، ھىندى تىلنى چەتئەل تىلى قىلغانلار 225 مىليۇن .
4.ئىسپان تىلى (SPANISH) قوللىنۋاتقانلار 900 مىليۇن
ئىسپان تىلنىڭ ئىشلتىلىش دائىرسى كەڭ ، ئاساسلىقى لاتىن ئامىرىكسدىكى دۆلەتلەر ئىشلتىدۇ ، ئانا تىلى ئىسپان تىلى بولغانلار 400 مىليۇن ، چەتئەل تىل سۈپتىدا ئىشلتىۋاتقانلار 500 مىليۇن .
5.ئەرەپ تىلى (ARABIC) قوللىنۋاتقانلار 668 مىليۇن
ئانا تىلى ئەرەپ تىلى بولغانلار 422 مىليۇن ، ئانا تىلى ئەرەپ تىلى بولمىغانلار 246 مىليۇن بۇلۇپ ، ئاساسلىقى ئوتتۇرا شەرىق ۋە شىمالى ئافىرقىدىكى 27 دۆلەت ۋە 4 خەلىقئارا تەشكىلات ئەرەپ تىلنى ھۈكۈمەت تىلى قىلغان .
6.روس تىلى (RUSSIAN) قوللىنۋاتقانلار 278 مىليۇن
نلار 164 مىليۇن ، چەتئەل تىل سۈپتىدا ئىشلتىۋاتقانلار 114 مىليۇن .
7.ئوردو تىلى (URDU) قوللىنۋاتقانلار 270 مىليۇن
ئانا تىلى ئوردۇ تىلى بولغانلار 130 مىليۇن ، چەتئەل تىل سۈپتىدا ئىشلتىۋاتقانلار 130 مىليۇن .
.....قىسقارتىلدى
11.ئىتالىيان تىلى (ITALIAN) قوللىنۋاتقانلار 190 مىليۇن
ئانا تىلى ئىتالىيە تىلى بولغانلار 70 مىليۇن ، ئانا تىلى ئىتالىيە تىلى بولمىغانلار 120 مىليۇن . ئاسالىق ئىشلتىدىغان دۆلەت ۋە رايۇنلار : لىيوكسېمبورگ ، گىرمانىيە ، ئەنگىليە ، بىلگىيە ، ئامىركا ، كانادا ، ئاۋستىرالىيە ، پاراگۇۋاي ، بىرازىلىيە ، ئارگىنتىنا ۋە ۋىنسۇئىلا . ئىتالىيە تىلى ئاساسلىقى ئامرىكنىڭ بوستون ، چىكاكۇ ، نىيۇۋ يۇرۇك ۋە فىلادېلفىيە دىن ئىبارەت 4 شەھرىدە ئىشلتىلدۇ .
12.گىرمان تىلى (GERMAN) قوللىنۋاتقانلار 185 مىليۇنارىيەنىڭ شىمالى ، لىيوكسېمبورگ ، ئىتالىيەنىڭ جەنۇبى ۋە بىلگىيەنىڭ بىرقىسم جايلىرىدكىلەر ئىشلتىدۇ .
13.فىرانسۇس تىلى (FRENCHI) قوللىنۋاتقانلار 175 مىليۇن
ئانا تىلى فىرانسۇس تىلى بولغانلار 87 مىليۇن ، فىرانسۇس تىلنى 2-تىل قىلغانلار 175 مىليۇن .
14. بوجپۇرى تىلى (BHOJPURI) قوللىنۋاتقانلار 170 م
ياپۇن تىلى ياپۇنىيە تاقىم ئارىلدىكى داخې مىللىتى ئىشلتىدىغان تىل بۇلۇپ ، ياپۇنىيەنىڭ ھۈكۈمەت تىلى . ياپۇن تىلنىڭ تىل تەۋەلىكدە تالاش تارتىش بۇلۇپ ، بەزىلەر ئالتاي تىلى سېستىمسغا تەۋە دەپ قارايىدۇ ، لىكىن ياپۇنىيەدىكى بىرقىىسىم ئالىملار ئۇنى مۇستەقىل تىل ياكى ياپۇن تىلى سېستىمسى دەپ قارىغان .
........
61. ئۇيغۇر تىلى (UYGHUR) قوللىنۋاتقانلار 20مىليۇن
ئۇيغۇر تىلى ئاساسلىقى تارقالغان دۆلەتلەر : جوڭگۇ شىنجاڭ ، ئۆزبىكستان ، سەئۇدى ئەربستان ، قازاقستان ، قىرغىزىستان ، تۈركىيە ، پاكىستان ، ئافىغانستان ، مىسىر ، ئامىرىكا ، كانادا ، گىرمانىيە ، نۇرۋىگىيە ، شىۋىتسىيە ، شىۋتسارىيە ، ياپۇنىيە ، ئاۋۇستىرالىيە قاتارلىقلار ..
ئۇيغۇر تىلى دۇنيادىكى 3000نەچچە خىل تىل ئارىسىدا 61-ئورۇندا بىز بۇنىڭدىن پەخىرلىنىشىمىز!ئانا تىلىمىزنى قوغدىشىمىز كىرەك بۇ تىمىنى تارقىتىپ ئانا تىلىمىزنىڭ دۇنيادىكى ئورنىنى باشقا قىرىنداشلىرىمىزغىمۇ بىلدۈرەيلى !ئانا تىلنى قوغداش سۆيۈش ھەربىرىمىزنىڭ مۇقەددەس بۇرچى!
:غېرىپ